آکواریوم انزلی؛ شگفتی زیر دریا در قلب گیلان
آکواریوم انزلی : در دل منطقه آزاد انزلی، یکی از مدرن‌ترین پروژه‌های گردشگری ایران ساخته شده است؛ آکواریوم انزلی، مجموعه‌ای شگفت‌انگیز که تجربه قدم‌زدن در عمق دریا را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد. این پروژه نه تنها از منظر گردشگری، بلکه از نظر معماری، فناوری تصفیه آب و مهندسی آکریلیک، یکی از شاخص‌ترین سازه‌های آبی خاورمیانه به شمار می‌رود.
تاریخچه ساخت و بهره‌برداری
پروژه ساخت آکواریوم انزلی در سال ۱۳۹۳ با مشارکت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی آغاز شد.
هدف اصلی از اجرای این پروژه، توسعه گردشگری دریایی و جذب توریست داخلی و خارجی در منطقه آزاد انزلی بود.
عملیات ساخت حدود چهار سال به طول انجامید و در نهایت، این مجموعه در سال ۱۳۹۷ به بهره‌برداری رسمی رسید.
طراحی و اجرای بخشی از سازه و سیستم‌های نگهداری آبزیان، توسط شرکت‌های ترکیه‌ای و مهندسان متخصص در حوزه آکواریوم‌های بزرگ‌مقیاس انجام شد.
مشخصات فنی و معماری پروژه
مساحت کل مجموعه: حدود ۱۰٬۰۰۰ متر مربع در دو طبقه
عمق از سطح زمین: بخش تونل آکواریوم در عمق تقریبی ۷ متر زیر سطح زمین
تعداد آکواریوم‌ها: بیش از ۴۰ مخزن شیشه‌ای و آکریلیکی بزرگ
حجم کل آب: بیش از ۳ میلیون لیتر
تعداد تونل‌ها: یک تونل اصلی با طول ۴۰ متر و انحنای کروی
سازه و طراحی داخلی
سازه اصلی آکواریوم انزلی از بتن مسلح با پوشش ضد‌زنگ و عایق رطوبتی ساخته شده است.
در بخش‌های زیرسطحی، از سیستم ضد‌نشت چند‌لایه (Multi-Layer Waterproofing) استفاده شده تا فشار آب و رطوبت به حداقل برسد.
طراحی داخلی مجموعه با الهام از فرم امواج و جریان آب انجام شده و نورپردازی‌ها بر اساس طیف‌های آبی و سبز تنظیم شده‌اند تا حس غوطه‌وری در اعماق دریا را القا کنند.
نوع شیشه و آکریلیک
در بخش تونل و مخازن اصلی، به‌جای شیشه معمولی از پنل‌های آکریلیک شفاف (Acrylic Panels) استفاده شده است.
این پنل‌ها با ضخامت ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌متر و به روش Cast Acrylic در کشور ترکیه ساخته و به صورت خم‌خورده نصب شده‌اند.
ویژگی‌های آکریلیک مورد استفاده:
مقاومت در برابر فشار تا ۶ برابر بیشتر از شیشه
شفافیت نوری تا ۹۲٪
مقاوم در برابر اشعه UV
سبک‌تر و ایمن‌تر نسبت به شیشه سکوریت
سیستم فنی، تصفیه و نگهداری
در هر بخش آکواریوم، سیستم‌های گردش آب مستقل با فیلترهای مکانیکی و بیولوژیکی نصب شده است.
سیستم تصفیه شامل مراحل زیر است:
1. فیلتر شنی و کربنی برای حذف ذرات معلق
2. سیستم UV و ازن‌زنی برای استریل‌سازی آب
3. تصفیه بیولوژیکی برای حفظ تعادل اکوسیستم آبی
دما و شوری آب به‌صورت دیجیتال و هوشمند کنترل می‌شود تا شرایط زندگی طبیعی برای هر گونه فراهم گردد.
تنوع زیستی و گونه‌های آبزیان
آکواریوم انزلی بیش از ۳۵۰ گونه مختلف از پنج قاره جهان را در خود جای داده است.
بخش‌های اصلی:
دریای خزر: فیل‌ماهی، سفید، ازون‌برون، سوف و ماهی‌های خاویاری
خلیج فارس: شیر‌ماهی، سفره‌ماهی، کوسه‌های کوچک و رنگارنگ
آمازون: پیرانا، آروانا، ماهی دیسکاس، لاک‌پشت‌های آب شیرین
اقیانوس هند و آرام: ماهی‌های نئون، فرشته‌ماهی، ماندارین و مرجان‌های زنده
علاوه بر ماهیان، بخش ویژه‌ای برای خزندگان و پرندگان استوایی در طبقه دوم طراحی شده که شامل گونه‌هایی مانند ایگوانا، تمساح کوتوله، طوطی ماکائو و کاکادو است.
بخش‌های جانبی و امکانات رفاهی
کافه و رستوران دریایی با چشم‌انداز به آبزیان
شهربازی سرپوشیده کودکان
فروشگاه هدایا و سوغاتی با تم دریایی
سالن آموزش و نمایش علمی برای معرفی اکوسیستم‌های آبی
تمامی بخش‌ها دارای تهویه مطبوع مرکزی، سیستم ایمنی و دوربین‌های نظارتی ۲۴ ساعته هستند.
اهمیت گردشگری و اقتصادی پروژه
آکواریوم انزلی نه تنها یک جاذبه تفریحی است، بلکه به‌عنوان یکی از نمادهای توسعه گردشگری مدرن در شمال ایران شناخته می‌شود.
این پروژه باعث اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم برای بیش از ۳۰۰ نفر شده و به رونق اقتصادی منطقه آزاد انزلی کمک شایانی کرده است.
همچنین با جذب گردشگران داخلی و خارجی، سالانه هزاران نفر از شهرهای مختلف برای بازدید از این مجموعه به گیلان سفر می‌کنند.
جمع‌بندی
آکواریوم انزلی ترکیبی از فناوری، معماری، هنر و زیست‌محیط است.
این مجموعه نشان می‌دهد که با نگاه علمی و سرمایه‌گذاری هدفمند، می‌توان پروژه‌هایی ساخت که هم ارزش آموزشی دارند، هم اقتصادی و هم فرهنگی.
بدون تردید، آکواریوم انزلی الگویی موفق برای توسعه گردشگری آبی در ایران و خاورمیانه است؛ جایی که انسان و دریا در صلحی زیبا با یکدیگر ملاقات می‌کنند. 🌊🐠
