ماهی آب پاش (تیرانداز) یا Toxotes jaculatrix
ماهي آب پاش یا تيرانداز : ماهي آب پاش یا تيرانداز با نام علمي (Toxotes jaculatrix) و نام انگليسي (Archer fish ) از خانواده (Toxotidae ) بوده و داراي 6 گونه در جهان مي باشد. آنها در آب هاي لب شور سواحل آسياي جنوبي جزايربين هند و اندونزي فيليپين وقسمت هايي از استراليا يافت مي شوند و به دليل برخي جذابيت ها كه بدان اشاره خواهد شد مورد توجه بسياري از آكواريوم داران جهان قرار گرفته همين امر موجب گسترش تقاضا براي اين ماهي در كشورهاي مختلف گرديده و در كشور ما نيز آكواريوم داران اخيرا اقدام به نگهداري از اين ماهي استثنايي نموده اند.
آنچه كه اين ماهي زيبا را از ساير ماهي ها متمايز ساخته قدرت خارق العاده آن در شكار حشرات خارج از آب مي باشد.
پس از اينكه ماهي تيرانداز طعمه مناسبي را بيابد به سطح آب نزديك شده و در يك لحظه اقدام به پرتاب نمودن قطرات آب توسط دهانش به طعمه مورد نظر مي كند. برخورد سريع قطره آب به طعمه موجب بيهوش شدن موقت و سقوط آنها در آب مي گردد كه بدين وسيله مورد تغذيه ماهي تيرانداز قرار ميگيرد.
اندازه ماهي تيرانداز معمولا 25 سانتي متر و معمولا كوچكتر از آن بوده اما توانايي رشد كردن در حدود 40 سانتي متر را هم دارا هستند.
چشمان درشت و تيزبين اين ماهي آن را به شكارچي ماهري مبدل ساخته وجود نقاط سياه – سفيد و زرد رنگ كه بطور پراكنده اي در سطح بدنشان ميباشد آنها را در مقابل برخي دشمنان طبيعي استتار ميكند.
ماهي هاي تيرانداز مي توانند مدت هفت دقيقه به طور پي در پي و با سرعت زياد آب را به سمت هدف مورد نظر پرتاب كنند. توانايي آنها در پرتاب آب قابل توجه بوده به نحوي كه قادرند آب را تا ارتفاع 3- 2 متري از سطح آب به بالا پرتاب نمايند. هر چه سايز ماهي ها كوچك تر مي شود قدرت آنها در پرتاب كاهش ميابد. ماهي هايي كه اندازه اي در حدود 25 سانتيمتر دارند تا 1.5متر و آنهايي كه ابعادي در حدود 2 تا 3 سانتيمتر دارند 20- 10 سانتيمتر آب را پرتاب مي كنند البته ماهي هاي تيرانداز توانايي جهش از داخل آب براي ربودن حشرات را دارند و گاها اين عمل مشاهده مي شود.
ماهي تيرانداز در سن يك تا دو سالگي به بلوغ رسيده و قادرند( 20,000تا 150,000) عدد تخم بگذارند اما تخم ريزي آنها معمولا در آكواريوم انجام نمي گيرد.
از آنجايي كه ماهي تيرانداز مورد توجه بسياري از آكواريوم داران مي باشد و به طور كلي آگاهي داشتن از نحوه زيست و احتياجات حياتي هر موجودي براي پرورش آن ضروري است به برخي از اين موارد اشاره ميشود:
همانطور كه در ابتدا اشاره شد ماهي تيرانداز در آبهاي لب شور زندگي مي كند (SG: 1.002-1.007) آنها قابليت سازگاري با آب شيرين را هم داشته و ميتوان با رقيق كردن تدريجي آب امكان زيست نمودن شان را در آكواريوم هاي آب شيرين فراهم كرد.
درجه حرارت مورد نياز براي اين ماهي ها 25-30oC (77-86oF) بوده و آبي با pH بين 8.0 تا 7.6 و سختي 15 درجه بسيار مناسب ميباشد .
چنانچه تمايل داريد كه ماهي تيرانداز را با ساير ماهي ها نگهداري كنيد مي توانيد از چند ماهي اسكات ( Scato phagus argus) وآنجل مونو (Mono dactylus argenteus ) كه دراندازه هاي يكساني باشند استفاده نماييد.
درتغذيه ماهي تيرانداز در آكواريوم علاوه بر حشرات و ساير موجودات ريز آبزي استفاده ازغذاهاي مصنوعي و فريز شده نيز امكان پذير است.
معمولا براي نگهداري اين ماهي از آكواريوم هايي استفاده مي گردد كه علاوه بر داشتن دكوراسيوني زيبا و نزديك به محيط طبيعي زندگي آنها ( استفاده از گياهان مردابي و شاخ و برگ گياهان كه قسمت هايي از آنها از آب خارج شده اند) امكان رها سازي برخي حشرات بالدار زنده ( مانند مگس پشه و …) در فضاي بسته آن ميسر گردد تا بتوان از نزديك لحظه هاي جذاب شكارشدن حشرات توسط ماهي تيرانداز را مشاهده كرد.
